فواید تغذیه در طول درمان سرطان
تغذیه مناسب بهویژه در صورت ابتلا به سرطان بسیار مهم است، زیرا هم بیماری و هم درمان آن میتواند نحوه تغذیه شما را تغییر دهد. آنها همچنین میتوانند در نحوه تحمل برخی غذاها و استفاده از مواد مغذی توسط بدن تأثیر بگذارند.
نیازهای تغذیهای افراد مبتلا به سرطان در افراد مختلف متفاوت است. خوب خوردن به معنای خوردن غذاهای متنوع برای تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن برای مقابله با سرطان است. این مواد مغذی شامل پروتئینها، چربیها، کربوهیدراتها، ویتامینها، آب و مواد معدنی است که در زیر نکات مهم هر یک ذکر شده است:
پروتئینها
ما برای رشد، ترمیم بافت بدن و سالم نگهداشتن سیستم ایمنی بدن به پروتئین نیاز داریم. هنگامی که بدن شما پروتئین کافی دریافت نمیکند، ممکن است عضله را برای سوخت مورد نیاز تجزیه کند. این باعث میشود که بهبودی از بیماری بیشتر طول بکشد و مقاومت در برابر عفونت را کاهش دهد. افراد مبتلا به سرطان، اغلب بیش از حد معمول به پروتئین نیاز دارند. پس از جراحی، شیمیدرمانی یا پرتودرمانی، معمولاً پروتئین اضافی برای بهبود بافتها و کمک به مبارزه با عفونت مورد نیاز است.
منابع خوب پروتئین شامل ماهی، مرغ، تخم مرغ، لبنیات کم چرب، مغزها و برخی حبوبات است.
چربیها
چربیها نقش مهمی در تغذیه دارند. چربیها و روغنها منبع غنی انرژی برای بدن هستند. بدن، چربیها را تجزیه میکند و از آنها برای ذخیره انرژی، عایقبندی بافتهای بدن و انتقال برخی از انواع ویتامینها از طریق خون استفاده میکند.
شاید شنیده باشید که برخی از چربیها از نظر دیگران برای شما بهتر هستند. بهتر است در انتخاب چربیها دقت بسیاری به خرج دهید، انتخاب روغنهای چند غیراشباع مانند روغن کانولا و تک اشباع مانند روغن زیتون بهترین انتخاب برای شماست. از مصرف روغنهای جامد و هیدروژنه مانند انواع روغنهای سرخ کردنی به شدت برای افراد مبتلا به سرطان مضر بوده و خطرات زیادی را بههمراه دارد. این روغنها همچنین در مواد غذایی مانند کره حیوانی و گیاهی و فست فودها به وفور وجود دارند. لذا آنها باید از دستور غذایی این افراد حذف شوند. همچنین این افراد از روغنهایی که بهصورت دستی تهیه میشوند مانند روغن کنجد نیز نباید استفاده کنند.
چربیهای اشباع شده عمدتاً در منابع حیوانی مانند گوشت و مرغ، شیر کامل پرچرب، چربی، کره و پنیر یافت میشود. برخی از روغنهای گیاهی مانند نارگیل، روغن هسته خرما و روغن نخل اشباع شدهاند. چربیهای اشباع میتوانند کلسترول را افزایش دهند و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش دهند.
منابع چربیهای ترانس شامل غذاهای میان وعده و کالاهای پخته شده است که با روغن نباتی هیدروژنه تا حدی یا کوتاه شدن سبزیجات ساخته میشوند. چربیهای ترانس بهطور طبیعی در برخی از محصولات حیوانی مانند محصولات لبنی نیز یافت میشوند. چربیهای ترانس میتوانند کلسترول بد را افزایش داده و کلسترول خوب را کاهش دهند. تا میتوانید از چربیهای ترانس پرهیز کنید.
کربوهیدراتها
کربوهیدراتها منبع اصلی انرژی بدن هستند. کربوهیدراتها سوخت مورد نیاز بدن را برای فعالیت بدنی و عملکرد مناسب اندامها میدهند. بهترین منابع کربوهیدراتها – میوهها، سبزیجات و غلات کامل – ویتامینها و مواد معدنی، فیبر و عناصر غذایی گیاهی مورد نیاز سلولهای بدن را نیز تأمین میکند.
فیبر بخشی از غذاهای گیاهی است که بدن نمیتواند هضم کند. ولی تاثیر بسیاری در سلامتی بدن و دفع سموم و حفظ وزن افراد مبتلا به سرطان دارد. بهتر است از منابع کربوهیدراتهای ساده شامل نان سفید، برنج سفید، ماکارونی غیر سبوسدار، غلات ساده تصفیه شده، تا حد امکان پرهیز شود. همچنین از شیرینیها (مانند دسرها، آب نباتها و نوشیدنیهای حاوی شکر) نیز باید پرهیز شوند.
مکملهای غذایی
در دوره ابتلا به سرطان از دریافت سرخود انواع مکملها مانند آهن، مکمل مولتی مینرال، ویتامین و دیگر مکملهای غذایی باید پرهیز شوند و دریافت آنها تنها با مشورت پزشک متخصص باید انجام شود. دریافت سرخود و بالای برخی مکملها با خطر عود سرطان و یا تشدید علایم و عوارض همراه میباشد.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تغذیه میتوانید به کلینیک بیماریهای پستان پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی مراجعه نموده و یا با شمارههای زیر تماس حاصل فرمایید.
تلفن صدای مشاور: 66404020-021 / 09124885127
منابع:
- Donaldson, M.S., Nutrition and cancer: a review of the evidence for an anti-cancer diet. Nutrition journal, 2004. 3: p. 19-19.
- Aghajanpour, M., et al., Functional foods and their role in cancer prevention and health promotion: a comprehensive review. American journal of cancer research, 2017. 7(4): p. 740-769.
- Rauh, S., et al., Nutrition in patients with cancer: a new area for medical oncologists? A practising oncologist's interdisciplinary position paper. ESMO open, 2018. 3(4): p. e000345-e000345.
- Mardas, M., R. Madry, and M. Stelmach-Mardas, Link between diet and chemotherapy related gastrointestinal side effects. Contemporary oncology (Poznan, Poland), 2017. 21(2): p. 162-167.
- Coa, K.I., et al., The impact of cancer treatment on the diets and food preferences of patients receiving outpatient treatment. Nutrition and cancer, 2015. 67(2): p. 339-353.
گردآوری و تنظیم: الهام رزم پوش، کارشناس گروه پژوهشی کیفیت زندگی پژوهشکده سرطان معتمد