ترشحات نوک پستان چیست؟

ترشحات نوک پستان می‏توانند نگران کننده باشند، اما به ندرت نشانه سرطان پستان هستند. ترشح از نوک پستان با وجود آنکه نسبتاً شایع ولی در اغلب موارد خوش‏خیم است و عموماً باعث ایجاد اضطراب و ترس از سرطان در بین خانم‏ها می‏شود. ترشح از نوک پستان می‏تواند واکنش طبیعی بدن شما هنگام فشرده شدن نوک پستان باشد.

 

علائم یک بیماری جدی‏تر (مانند سرطان پستان) شامل ترشحاتی است که:

• بدون فشردن نوک پستان رخ می‏دهد
• فقط در یک پستان وجود دارد
• خونی یا زرد شفاف باشد

ترشحات نوک پستان نیز می‏تواند در اثر عفونت یا بیماری دیگری ایجاد شود که نیاز به درمان دارد.

به جز مواردی که فرد شیر می‏دهد، هر نوع مایعی که از نوک پستان خارج شود، ترشحات پستان نامیده می‏شود. این ترشحات از همان منفذی خارج می‏شوند که شیر در دوران شیردهی از آن خارج می‏شود.

این ترشحات ممکن است همزمان از هر دو پستان و یا از یکی از آنها، خود به خود یا در مواقع فشار آوردن به پستان‏ها خارج شوند. ممکن است شیر مانند، زرد رنگ، سبز، قهوه‏ای یا حتی خونی باشند. غلظت این ترشحات از غلیظ و چسبناک تا رقیق و آبکی متغیر است.

در برخورد با ترشح نوک پستان توجه به نکات زیر ضروری است

• رنگ و نوع ترشح: ترشحات شیری، چرکی، زرد و شفاف، آبکی، خونی و خونابه‏ای، سبز، آبی، قهوه‏ای و خاکستری
• ترشح از یک یا هر دو پستان
• خروج ترشحات از یک منفذ نوک پستان یا بیشتر
• خروج خودبخودی مایع یا خروج آن با فشار بین انگشتان
• وجود یا عدم لمس توده همراه
• سن بیمار
• وضعیت هورمونی بیمار (مصرف داروی هورمونی، بارداری، شیردهی، یائسگی و..)

ترشحات خونی

 

از مهم‏ترین انواع ترشحات پستان که از نظر ارزیابی سرطان اهمیت دارند، ترشحات خونی نوک پستان هستند. البته ترشحات خونی در اغلب موارد به علت بیما‏ری‏های خوش‏خیم پستان ایجاد می‏شوند، اما بیشتر از سایر انواع ترشحات با سرطان همراه هستند، به همین دلیل نیاز به بررسی دقیق دارند.

درصورتی‏که شما ترشحات قرمز رنگ یا صورتی رنگی را در خروجی مجاری پستانی مشاهده کردید، ابتدا باید مشخص شود که آیا ترشحات واقعاً خونی هستند یا خیر! سپس پزشک از شما شرح حال دقیق و معاینه کامل به‏عمل می‏آورد. ترشحات خونی که خودبخود خارج شوند، همراه با توده باشند، از یک پستان و یک مجرا خارج شوند، ارزیابی‏های دقیق‏تری را لازم دارند؛ که شامل ماموگرافی، سونوگرافی، ام آر آی یا بررسی آزمایشگاهی است.

در مواردی ممکن است لازم شود مجرایی که ترشح مشکوک دارد با جراحی خارج شود. ترشحات خونی یا خونابه‏ای در اواخر دوران بارداری و دوران شیردهی نیز ممکن است به‏طور طبیعی دیده شوند. علت چنین وضعیتی را افزایش عروق در بافت پستان در شرایط بارداری و اوایل شیردهی ذکر می‏کنند که معمولاً مدت کوتاهی پس از زایمان برطرف می‏شود.

ترشحات آبکی

ترشحات آبکی کاملاً شفاف و رقیق هستند و بعد از ترشحات خونی، مهم‏ترین نوع ترشحات هستند که بایستی از نظر ارزیابی سرطان مورد توجه قرار بگیرند و مانند ترشحات خونی بررسی می‏شوند.

ترشحات چرکی

این ترشحات معمولاً ناشی از عفونت‏ها هستند. ترشحات چرکی در اغلب موارد یک طرفه و همراه با علائم التهاب مانند قرمزی، درد و سفتی پستان هستند. در معاینه معمولاً ترشحات از چند مجرا خارج می‏شوند. عفونت مجاری پستان اغلب در خانم‏هایی که در حال شیردهی هستند اتفاق می‏افتد، بنابراین بیشتر در سنین باروری دیده می‏شوند، ولی در سنین یائسگی هم ممکن است ایجاد شوند. 

ترشحات رنگی

ممکن است شما دچار ترشحات رنگی غلیظ که از چند مجرای پستان خارج می‏شوند شده باشید. این ترشحات که مشخصه اتساع مجاری پستان هستند، اغلب دو طرفه‏اند و رنگ آنها می‏تواند سفید، زرد، قهوه‏ای، سبز، آبی یا خاکستری باشد. گاهی ممکن است از یک پستان، ترشحاتی به رنگ‏های مختلف از چند مجرا خارج شود. همچنین ممکن است این ترشحات با خارش و سوزش نوک پستان همراه باشند. اتساع مجاری پستان در واقع گشاد شدن مجاری اصلی پستان با افزایش سن است. این حالت، رابطه‏ای با بروز سرطان پستان ندارد و کاملاً خوش‏خیم است.

ترشحات فیزیولوژیک و طبیعی

در 60% زنان غیرشیرده اگر نوک پستان به آرامی بین دو انگشت فشار داد شود، مقدار کمی مایع خارج می‏شود. این ترشح فیزیولوژیک و طبیعی است و رنگ آن از سفید تا زرد، سبز، قهوه‏ای و آبی یا سیاه متغیر است. این ترشحات به‏طور معمول پس از حمام آب گرم یا دستکاری نوک پستان خارج می‏شوند، خروج آنها با فشار و غیر خودبخودی و از چند مجرا است، معمولاً خونی نیستند و در خانم‏هایی که چندین بارداری داشته‏اند شایع‏تر است.

جهت انجام معاینه و دریافت اطلاعات بیشتر می‏توانید به کلینیک بیما‏ری‏های پستان پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی مراجعه نموده و یا با شماره زیر تماس حاصل فرمایید.

تلفن صدای مشاور: 66404020-021

References

• Breast cancer facts & figures 2019-2020
• Komen.com/about breast cancer/risk factors

گردآوری و تنظیم: لیلا حیدری، کارشناس گروه پژوهش‏های بالینی پژوهشکده سرطان معتمد